CHP İstanbul Milletvekili Özgür Karabat, “Üretim kabiliyeti zayıflamış bir sanayi varken, kimse yatırım yapmaz. AKP ise ‘kaynağı bilinmeyen para’ ile ekonomiyi çevirdiğini sanıyor. Faturası çok daha ağır olacak” sözlerini kullandı.
CHP İstanbul Milletvekili Özgür Karabat, toplumsal medya hesabından yaptığı paylaşım ile iktisattaki gidişata yönelik, sayı vererek ikazlarda bulundu.
Ticari hayatın giderek zorlaştığına, borç batağının büyüdüğüne dikkati çeken Karabat, atılan yanlış adımların piyasadaki istikrarları alt üst ettiğini belirtti. Yurttaşların alım gücünün düştüğüne vurgu yapan Karabay, endüstricinin de artık önünü göremediğini tabir etti.
“Sistem bozulmaya başladı”
“Aşağıda vereceğim sayılar, ticari hayatın ne kadar riske girdiğini gösteriyor” diyen Karabat, Twitter hesabından şu dataları paylaştı:
“Bu yılın birinci 9 ayında bankalara ibraz anında karşılıksız çıkan çeklerin sayısı azalmasına karşın toplam meblağı yüzde 40 artarak 13.7 milyar TL oldu. Çekler, karşılıklı ticaret sürecinde epey kıymetlidir ve bu sistem bozulmaya başladı. Senet tarafında da benzeri bir durum var. Protesto edilen senet sayısı yüzde 28 düşmesine karşın, fiyatı yalnızca yüzde 12 geriledi. Protesto sonrası tahsilat ise yalnızca yüzde 20 düzeyinde. Gerisi icra takibine düşüyor. Bu da ticari hayatın ne kadar sıkıntı durumda olduğunu gösteriyor.
Kredi konusunda ise başka bir pencere açmamız gerekiyor. İşletmeler için krediye ulaşım ve kullanımı nefes alıp vermek üzeredir. Ticari kredilerin toplam içindeki hissesi yüzde 81 seviyesinde gerçekleşti. Tasfiye olunacak krediler 2022 yılı Ağustos ayı prestijiyle 203 milyar TL oldu. İktidar her ne kadar toplam krediler içinde tasfiye oranının düşük olduğunu tez etse de, iş dünyası açısından işler daha da zorlaşıyor.
“TÜİK’in açıkladığının en az 2 katı enflasyon yaşanıyor”
Finansman düşüncesinin olumsuz bir yansıması PMI bilgilerinde görülüyor. İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI (Satın Alma Yöneticileri Endeksi) 46.4’e geriledi. Endeks üst üste sekizinci ay eşik bedel 50’nin altında kaldı. Sanayi noktasında PMI bilgileri kesimin performansında sert yavaşlama olduğunu bize gösteriyor. Pandemiden bu yana en berbat performans. Hani rekabetçi kur ile ihracatta rekorlar kıracak, fabrikalarımız 24 saat çalışacaktı?
TÜİK’in açıkladığının en az 2 katı enflasyon yaşanıyor. Vatandaşın alım gücünün yerlerde olması nedeniyle iç piyasada da tüketim gerilemeye başladı. Endüstrimiz bundan da olumsuz etkileniyor. Vatandaş da borcu borçla çeviriyor. Ferdî kredi kullanan kişi sayısı (takipteki krediler hariç) son bir yılda yaklaşık 2 milyon kişi artarak 36,5 milyon kişi olurken, ortalama kredi bakiyesi ise 37 bin TL seviyesinde gerçekleşti.
“Merkez Bankası faizleri düşürünce finansman maliyetleri azalacak, yatırımlar artacaktı”
Bireysel kredi kartı borcundan ötürü yasal takibe düşmüş kişi sayısı yılın birinci 8 ayında 613 bin kişi oldu. Kişisel kredi borcundan ötürü yasal takibe intikal etmiş kişi sayısı ise birebir periyotta 748 bin oldu. Bu sayılar 2021’de sırasıyla 310 bin ve 694 bindi.
Ağustos 2022 prestijiyle kişisel kredi kartlarını da içeren ferdî kredilerde tasfiye olunacak alacaklar bir evvelki yıla nazaran yüzde 47 artış ile 32,6 milyar TL oldu. Görüyoruz ki hem endüstrici hem de fiyatlı çalışanlar derin bir çıkmazın içinde.”
CHP’li Karabat, kelamlarının sonunda da ihtarda bulunarak şunları kaydetti:
“Merkez Bankası faizleri düşürünce finansman maliyetleri azalacak, yatırımlar artacaktı. Hani, nerede? Üretim kabiliyeti zayıflamış bir sanayi varken, kimse yatırım yapmaz. AKP ise ‘kaynağı meçhul para’ ile ekonomiyi çevirdiğini sanıyor. Faturası çok daha ağır olacak.”