Yayla ve meraların geniş yer kapladığı Tunceli’de tarım ve hayvancılık faaliyetleri yöre halkı için kıymetli gelir kaynakları ortasında bulunuyor.
Pertek ilçesine bağlı İstiklal Mahallesi’nde ikamet eden Necla Kos (38) ve Nurhayat Benler (36) de yıllardır koyun yetiştiriciliğiyle uğraşıyor.
Zorluklara karşın hayvancılığı severek yapan göçer bayanlar, 2012 yılından beri faydalandıkları Tarım ve Orman Bakanlığı Ziraî Araştırmalar ve Siyasetler Genel Müdürlüğü koordinatörlüğünde yürütülen “Halk Elinde Küçükbaş Hayvan Islahı Ülkesel Projesi”yle de kendilerini geliştirdi.
Projenin teknik elamanlarından, aylık dönemlerde hem Vilayet Tarım ve Orman Müdürlüğünde hem de yerde, hayvanların geliştirilmesine ait eğitim alan bayan üreticiler, karasal iklime güçlü olan “Şavak Akkaraman” cinsi koyun ırkının bölgede yaygınlaştırmayı amaçlıyor.
Belirli devirlerde sürülerindeki hayvanların randıman kontrolünü yapan bayanlar, uygun ırk ve kaliteli damızlıkları tespit ederek, koyunların ikiz yavrulamasını ve süt ölçüsünün artmasını sağlıyor.
Yaz aylarında aileleriyle Pülümür ilçesindeki Çekem ve Bağırpaşa yaylalarında konaklayan göçer bayanlar, sonbaharda ise konutlarına dönüş yaparak yaylada ürettikleri tulum peyniri ve tereyağı üzere eserleri satıyor.
“Koyunlarımın sayısı 100’den 450’ye ulaştı”
Necla Kos, AA muhabirine, 14 yıldır küçükbaş hayvancılıkla uğraşarak ailece geçimlerini sağladıklarını söyledi.
Mesleğinin sıkıntı ve hoş yanları olduğunu tabir eden Kos, “Hayvanları seviyorum ve işimi keyif alarak yapıyorum. Kış aylarını Pertek’te geçiriyoruz, yazları ise Pülümür’deki yaylaya gidiyoruz. Yayla hayatı ekseriyetle güç oluyor. Yaylada, konut işlerinin yanı sıra koyun sağımı ve peynir imaliyle ilgileniyorum.” dedi.
Kos, Halk Elinde Küçükbaş Hayvan Islahı Ülkesel Projesi’yle koyun sayısını 100’den 450’ye çıkarmanın memnunluğunu yaşadığını lisana getirdi.
Projeyle şuurlu üretim yaparak, yüksek randıman almaya başladığına vurgu yapan Kos, şöyle konuştu:
“Koyunlarımda süt ölçüsü arttı. Kuzular daha büyük ve kilolu doğmaya başladı. Geçmişte 2 kilogram tartısında doğan kuzular, şu an 3-4 kilogram ortasında dünyaya geliyor. Koyunların ikiz yavrulama oranı yükseldi ve damızlıklarımız daha kaliteli olmaya başladı. Evvelce atadan ve dededen kalma bilgilerle hayvanları besliyorduk. Bugün ise çağdaş formüllerle çalışma yürütüyoruz ve daima hayvanların bilgilerini data defterlerine not alıyoruz. O yüzden daha eğitimli bir üretici olarak hayvanları yetiştiriyoruz.”
Nurhayat Benler de küçükbaş hayvancılık yetiştiriciliğinde ailesine dayanak verdiğini belirtti.
Hayvanları çok sevdiğini anlatan Benler, “Kuzularımız daha gelişkin biçimde doğmaya başladı ve ikiz kuzu sayımız çoğaldı. Projede olan koyunları daima kayıt altına alıyoruz. Ayrıyeten projeden evvel 150 koyunumuz vardı artık ise 350’ye ulaştı.” diye konuştu.