Habertürk muharriri Oray Eğin bugünkü köşesine 18 Temmuz 2016’da Karaköy’de bir restoranda gerçekleşen Henri Barkey ve Aslı Aydıntaşbaş görüşmesini taşıdı.
Oray Eğin’in yazısı şöyle:
“Bu sene 15 Temmuz’un yıldönümünde Ekşi Sözlük’te art geriye “FETÖ’nün en Atatürkçü örgüt olması,” gibisi birkaç başlık açıldı, altları örgütün propaganda makineleri tarafından dolduruldu. Twitter’da da bu minvalde bildiriler dolaştırıldı. Bilindiği üzere örgüt darbe teşebbüsüne “Yurtta sulh” diyerek Kemalist süsü vermek istiyordu. TRT’de okunan bildiride da darbeyi güya ordudaki ulusalcı askerler yapmış üzere bir hava yaratmaya çalışıyordu.
Bu fantezinin unutulduğunu zannediyordum, ancak geçtiğimiz günlerde Henri Barkey ortaya çıkıp Türk hükümetinin darbe teşebbüsüyle ilgili yanlış bir algı oluşturduğunu söylemeye, lafı “Canım 15 Temmuz’da birkaç tane FETÖ’cü olabilir, lakin işin içinde ulusalcılar var,” demeye başladı.
Gazetecilikte tesadüflere çok inanmam: Barkey’nin artık konuşmasıyla FETÖ’nün 15 Temmuz tarihini yine yazma uğraşlarının denk gelmesi Washington’da seçim öncesi yeni bir algı operasyonunun başlangıcı üzere geliyor bana. Üstelik tam da gazeteci Aslı Aydıntaşbaş çok değerli bir vazife için Washington’a yerleşmeye hazırlanırken.
Üzerinden yıllar geçtikten sonra Barkey ve Aydıntabaş’ın 15 Temmuz’dan birkaç gün sonra yemek yediklerini yıllar sonra ortada hiçbir neden yokken anlatıyor. Üstelik Osman Kavala üzerinden.
Çok mu karışık? Gelin adım adım olanları takip edelim.
ASLI AYDINTAŞBAŞ’IN ABD’DEKİ YENİ GÖREVI
Yazıları New York Times ve Washington Post üzere gazetelerde yayımlanan, en son European Council of Foreign Relations’da Türkiye uzmanı olarak çalışan Aslı Aydıntaşbaş sonbaharda Washington, D.C.’ye taşınıyor. Başşehrin en tesirli fikir kuruluşu Brookings Institution’da misyon alacak. Amerikan liderlerinin kendi danışmanlarını uzmanları ortasından seçtiği çok itibarlı bir kurum bu. Washington’da algıyı belirlemek için lobiciler, medya ve fikir kuruluşlarının hayati değeri var.
Bugün hala D.C.’de Amerikalılara Türkiye’nin karmaşık dinamiklerini anlayabilecekleri formda özetleyecek, objektif bir uzmana gereksinim var. Aydıntaşbaş bu açıdan en gerçek isim. Bu atama yıllardır başkentte köşeleri tutmuş, Türkiye uzmanı olarak geçinip palavra yanlış tahlilleriyle Amerikalıları yanıltmış tipleri rahatsız ediyor. Zira en tesirli kurumda FETÖ’yü pazarlamayan, Batı medyasına kumpas davalarıyla demokrasi gelmediğini anlatan, 2010 referandumunda “hayır” oyu veren, milletlerarası basına Osman Kavala’nın özgürlüğü için pek çok makale yazan bir gazeteci Türkiye konusunda son kelamı söyleyecek.
Bu durum Pennsylvania’da ders veren Henri Barkey üzere tipleri rahatsız ediyor, zira artık bir diğerine da mikrofon tutulacak. İşin içinde siyasi farklılıklar olduğu kadar kıskançlık, koltuk hengamesi da var. Fakat Aydıntabaş’ın Brookings işinden asıl rahatsız olan FETÖ.
FETÖ’NÜN ALGI OPERASYONU
FETÖ iktidarın değişeceğini umut ederek 15 Temmuz’daki rolünü unutturup ABD’ye kendisini tekrar “sivil toplum” olarak sunma peşinde. Örgüt son yıllarda Enes Kanter üzere tipler, yurtdışındaki FETÖ’cüler, ele geçirdikleri fikir kuruluşları, para verip yazı yazdırdıkları akademisyenler sayesinde algıyı değiştirmekte oldukça yol aldı. Washington’da kendisini “Otoriter Erdoğan rejiminin demokrasi mağduru” olarak pazarlayıp kongre üyelerini, senatörleri ikna etti. Kimileri buna inanır, kimileri da bu palavrası yayar. Kimi beşerler aptaldır, birtakım aptallar da kullanışlı.
Bu durumun olumsuz tesirlerini Erdoğan-Biden görüşmesinden sonra gördük. Beyaz Saray’dan Türkiye’ye F-16 satışı için dayanak verilmesine karşın Kongre engelledi. Aslında Biden idaresi Erdoğan’la ilgileri sıkıntısız yönetmekten yana. Evvelce olduğu üzere çok yakın bir dostluk değil tahminen, ancak ortayı da bozmak istemiyorlar.
Ukrayna’dan tahıl ticaretinde Türkiye’nin rolü Washington’a puan kazandırdı. Dahası ABD önümüzdeki sene Erdoğan’ın kesin olarak gideceğini de düşünmüyor, önümüzdeki sene onunla yine çalışabilme ihtimaline karşı da köprüleri atmak istemiyorlar. Her şeyin ötesinde ABD böylelikle Türkiye’yi NATO’da tutmak, kendisinden uzaklaştırmamak istiyor.
Türk-Amerikan bağlantılarındaki nispeten stabil ilerleyecek bu istikrar FETÖ’nün işine gelmiyor. Washington’ın en tesirli niyet kuruluşunda Türkiye üzerine çalışacak olan Aslı Aydıntaşbaş’ı da istemiyorlar, zira örgütün gerçek yüzünü biliyor.
Henri Barkey yemeğini toplumsal medyada en çok FETÖ’cü hesaplar köpürtüyor. FETÖ’nün kullandığı ve artık İsveç üzere ülkelere kaçan birkaç düşük liberal de bu koroya katılıyor. Zira biliyorlar ki Aslı Aydıntabaş gelince birkaç oturumda Washington’daki FETÖ algısını değiştirecek. Taxim Hill Otel’deki panelin Türk siyasetinde ve niyet hayatında bir tesiri yok, lakin dünyanın yönetildiği Washington’da Brookings üzere yerlerde konuşulanların, yayımlanan raporların tesiri büyük.
KARAKÖY LOKANTASI’NDA O GECE NE OLDU
Bir: Gazetecinin rastgele biriyle yemek yemesi cürüm değil. İki: Gazeteci kimle neden yemek yediğini açıklamak zorunda da değil. Hele hele Türkiye üzere ayrıntıyı bilmeden komplo teorisi üretilen bir yerde hiç değil. Fakat ortada saklı yenmiş bir yemek de yok.
Aslı Aydıntaşbaş ve Henri Barkey’nin 15 Temmuz’dan birkaç gün sonra İstanbul’un en bilinen ve en kalabalık yerlerinden Karaköy Lokantası’nda yemek yediğini bilmeyen yok. Zımnî bir yemek olsa herhalde burayı seçmezlerdi. Aslı Aydıntaşbaş’ı tanıyorum, vaktinin birçoklarını haber kaynaklarıyla görüşmeye harcıyor. Arayınca ulaşmak mümkün değil, zira ya yazı yazıyor, ya telefonda ya da bir panelde. Bazen New York Times editörlüyle görüşmede, bazen İsveç dışişleri bakanıyla kitapçıda, bazen Biden’ın dış siyaset danışmanı Jake Sullivan’la telefonda.
O gece yerde öteki bir masada bir vakitler iktidara yakın akademisyenlerden Mensur Akgün de bir öbür kümeyle yemekte. Birebir akşam Osman Kavala da orada, öteki bir masada. Bir orta Barkey’le Kavala karşılaşıp selamlaşıyorlar, o kadar.
Bu yemeğin detayları adisyonlara kadar polisin de bilgisi dahilinde. Türk devleti kimin kiminle konuştuğunu, kiminle ne kadar vakit geçirdiğini biliyor. Osman Kavala’nın avukatları da bunu biliyor.
Sosyal medya zannediyor ki Kavala’nın tutuklu olmasının nedeni Barkey’le yediği yemek. Ortada yemek yok, müsabaka var. Dahası bu türlü bir hata da yok. Kavala için casusluk davası açıldı, ondan da beraat etti. Hala AİHM kararlarına karşın mahpus yatmasının da bununla ilgisi yok.
Henri Barkey’nin CIA için çalışması, 15 Temmuz gecesi İstanbul’da olması üzerine çok komplo teorisi üretildi. Hakkında 1 Mayıs 1977 öncesi Etap Marmara’da kalmaya gelen gizemli Amerikalılar üzere efsaneler üretildi. Darbeyi onun yaptığı bile sav edildi. Bütün bunlar ona haddinden fazla güç atfetmek, Washington’daki misal pek çok yetersiz Türkiye uzmanlarından birine misyon biçmek üzere geliyor. Bu türlü zavallı tiplerden o kadar çok var ki, ancak Türkiye’de komplo teorilerine olan ilgi bunlardan kahraman ya da anti-kahraman yaratıyor. Nereden baktığınıza bağlı. Kendisi bu tezlere uzun müddet karşılık vermedi, zira sanırım içten içe bu türlü bir güç atfedilmesi güzeline gitti.
CHP BU İŞİN NERESİNDE
Bu yemek sıkıntısını ortaya CHP’nin Washington temsilcisinin atması tuhafıma gidiyor. Yurter Özcan’ı da tanıyorum, lakin motivasyonunu bilmiyorum. Bu yemek konusunu Kemal Kılıçdaroğlu’na karşın, onun bilgisi ve isteği olmadan gündeme getiriyor. Partide meydanı boş bulan “rogue” aktörler mi var? Partinin kasasından binlerce dolar ona toplumsal medyada bu türlü boş işlerle ilgilenmesi için verilmedi sanırım.
Özcan son vakitlerde Kılıçdaroğlu’nu çok yanılttı. CHP başkanı bir-iki ay evvel “Saat 22:00” bombası vaat etmişti; hatırlarsınız. Erdoğan’ın yurtdışına kaçırdığı paraları açıklayacaktı. Toplumsal medya gaza geldi, işin içinden New York’taki yurt inşaatı ve “yurtdışına kaçırıldı” denemeyecek kadar az bir ölçü para çıktı. Üstelik bu haber daha önce kimi muhalif yayın kuruluşlarında çıkmıştı. İçi boş olduğu için Kılıçdaroğlu’nun bu bombası unutuldu, lakin iktidar yanlılarına “CHP önderinin savları balon çıkıyor,” deme fırsatı doğdu.
Barkey-Aydıntaşbaş yemeği de bu türlü bir balon işte. Hatırlatırım, muhalefet ve muhalif medya 17-25 Aralık’ta da bu türlü gaza gelmiş ve kendini kullandırtmıştı; yanılgının bedelini sandıkta ödemişti.
Ulusalcı-sağ medya da bu yemekten gaz alarak Aydıntaşbaş’a bu yemek üzerinden saldırıyor. gayeye koyuyor. Fenerbahçe tribünlerinin Putin sevdası üzere Türkiye’nin Batı’dan kopmasını, Rusya-Çin’le ittifak yapmasını isteyen ulusalcı odaklar Amerika’yla münasebetlerin bozulması ihtimalinden çok mutlu.
HENRI BARKEY’LE BENİM DE YEMEK MACERAM VAR
Ben Barkey’i hiç görmedim, gıyaben tanıyorum. Yıllar evvel her Cuma öğlenden sonraları birkaç gazeteci Hıncal Uluç’u onurlandırmak için bir lokantada buluşur geyik muhabbeti yapardık. FETÖ’cüler önemli tek bir mevzunun konuşulmadığı bu yemeklerden “darbe senaryosu” çıkarmak için çok uğraştılar, çok sipariş yazı yazdırdılar. O vakitler herkesi Ergenekon’a bağlıyorlardı. Sonradan OdaTV soruşturmasında “İkinci iddianame geliyor,” palavrasını yayarken bu yemekleri de katmaya çalıştılar.
Belli ki benim üzerimden Ertuğrul Özkök üzere daha güçlü ve ünlü gazetecilere yürüyeceklerdi lakin kumpas ellerinde patladı. O gün televizyonlara çıkıp “Tutuklanacaksınız, ikinci iddianame yolda,” diye tükürükler saçarak konuşanlarla Özkök bugün nasıl arkadaşlık yapıyor, bilmiyorum. Benim midem kaldırmazdı.
Bu yemeklerden darbe planı çıkarmak için geri zekalı olmak gerekirdi. O sıralar bir mecmua de yere casus yollayıp konuşmalarımızı dinlemişti, baştan sona boş muhabbet olduğunu görüp hayal kırıklığına uğramıştı. Lakin Barkey ta ABD’den hiç tanımadığı insanların buluşmaları hakkında FETÖ’cülerin palavrasına inanmış, hatta Nuray Mert’i uyarmıştı. Mert de bana “Henri Barkey bile beni aradı, bu yemekler diğer bir yere gidiyor,” deyip bitirmeyi önermişti. Akşam konutta Nuray annesinden terliği yemekten korkan Ahmet Hakan da bu yüzden yemekleri kırmaya başladı, bir mühlet sonra bu öğle yemekleri hakkında çok fazla palavra dolan dolaşmaya başladığı içi hepimizin de hevesi kaçtı.
Mesele bizim yemekler değil. Lakin bu örnek bile Barkey’nin sonlu Türkiye okumasını göstermesi açısından kâfi fikir veriyor. Daha birkaç sene evvel bir haber için “Washington’da Türk hükümetini destekleyen uzman kaldı mı,” diye sorduğumda bana onun ismini vermişlerdi. Artık hükümet zıddı. Yarın kim bilir ne olur.”