Ukrayna işgali sonrası Rusya’ya birçok yaptırımı hayata geçiren ABD, bu mevzuda Türkiye’ye baskıyı giderek artırıyor.
Wall Street Journal gazetesi geçen hafta ABD idaresinin Türkiye’ye, ABD imali Rus yolcu uçaklarına Türkiye’deki havalimanlarında hizmet ve teknik dayanak verilmemesi konusunda ikazda bulunduğunu yazmıştı. Rus medya kuruluşu RBK da, Türkiye’nin en önemli havalimanı yer hizmetleri sağlayıcılarından Havaş’ın, Rus Havayolları’na ilişkin ABD üretimi uçaklara hizmet vermeyi durdurabileceğini ve bu hususta Rus şirketlere mektup gönderildiğini bildirmişti.
ABD idaresine bağlı Amerika’nın Sesi (VOA) sitesinden Begüm Dönmez Ersöz’ün haberine nazaran, ABD’nin yaptırımlarla ilgili en üst seviye yetkilisi olan Hazine Bakanlığı Müsteşarı Brian Nelson, bu hafta ziyaret ettiği Türkiye’de Ankara’ya net ikazlarda bulundu.
ABD Maliye Bakanlığı’nın Terörizm ve Mali İstihbarat Müsteşarı olan Nelson, Rusya yaptırımları gündemiyle düzenlediği Türkiye temaslarını tamamladı. Hükümet yetkilileri ve bankacılık bölümü temsilcileriyle bir ortaya gelen Nelson, yaptırım listesindeki Rus kurumlarla iş yapmaları halinde Türk şirketlerinin ve bankalarının yaptırım riskiyle karşı karşıya kalabilecekleri ihtarında bulundu.
Nelson Birleşik Arap Emirlikleri’nin akabinde gittiği Türkiye’deki ziyaretinin İstanbul ayağında Rusya’ya Ukrayna işgali sebebiyle uygulanan memleketler arası yaptırımları görüşmek üzere Türkiye Bankalar Birliği ile bir ortaya geldi. ABD müsteşar burada yaptığı konuşmada, kara para aklama ve terörizmin finansmanıyla çabada zayıf noktaların giderilmesine yönelik ortak uğraşın altını çizdi.
Bakanlığın resmi internet sitesinde yayınlanan konuşma metnine nazaran Müsteşar Nelson, yaptırım uygulanan Rus kurumlarıyla iş yapan Türk şirket ve bankalarının “G7 pazarına erişimlerini kaybetme riskiyle karşı karşıya kalabilecekleri” uyarısı yaptı.
TEKNOLOJİ TRANSFERİ VE EMLAK DALI UYARISI
ABD’li yetkili Türk şirketleri ve bankalarının, Rus askeri endüstriyel kompleks tarafından kullanılabilecek çift kullanımlı teknoloji transferine ait süreçlerden kaçınmak hedefiyle daha fazla tedbir almaları gerektiğini vurguladı.
Türkiye ve ABD’de yasadışı aktörlerin berbata kullanımına en açık kesimlerden birinin emlak bölümü olduğunu belirten ABD’li üst seviye yetkili, lüks gayrimenkul üzerinden kara para aklanmasını engellemek için özel bölümün emlak süreçlerini sıkı incelemeye tabi tutması gerektiğini söyledi. Brian Nelson yaptırım listesindeki Rus oligarkların Amerika’da emlak yatırımı yapması muhtemelliğine karşı özel bölümü uyardıklarını hatırlattı.
Türkiye’nin Rusya’dan güç ithalatı ve tarım eseri ticaretine bağımlı olduğunu anladıklarını belirten ABD’li müsteşar, son bir yıl içinde Türkiye’den Rusya’ya ikinci derece eser ihracatındaki artışa dikkat çekti. Amerikalı yetkili bu durumun Türkiye’de özel kesimi yaptırım riskine karşı açık hale getirdiği ihtarında bulundu.
SIKI KONTROL ÇAĞRISI
Müsteşar Nelson, “Moskova şeffaf olmayan ekonomik alakalarını memleketler arası yaptırımlara karşı koymak için kullanmaya çalışıyor. Rus bankaları aldatıcı ödeme uygulamalarını teşvik ediyor ve bilgiyi gizleyen ödemeler uyguluyor” dedi.
Nelson, yaptırım listesinde bulunan Rus kurumlarıyla iş yapan Türk şirket ve bankalarının “G7 pazarına erişimlerini kaybetme riskiyle karşı karşıya kalabilecekleri” uyarısı yaptı. Rus işadamlarının Türkiye’de gayrimenkul ve yat almaya devam ettiğini belirten Amerikalı yetkili yaptırım riskinin azaltılması için, Rus kurum ve şahıslarla yapılan süreçlerde daha sıkı kontrol uygulanması davetinde bulundu.
Rusya’nın milletlerarası yaptırımları ve Türkiye dahil çok sayıda ülkedeki mali kontrolleri baypas etme gayretlerini durdurmak için çalıştıklarını tabir eden Nelson, Türkiye’nin çatışma bölgelerine yakın milletlerarası bir ticaret merkezi olması sebebiyle zorluklarla karşı karşıya olduğunu anladıklarını belirtti.