Vergi ödemelerinde masrafların gelirden düşülebilmesi için beyan tarihi yaklaşıyor. Lakin bu sarfiyatların belgelenmesi gerekiyor. Elinde evrak olmayan vatandaşların ise bu masrafları belgelemek için son bir buçuk ayı kaldı.
Hürriyet’ten Ahmet Karabıyık da bugünkü yazısında hususla ilgili olarak ikazlarda bulunarak beyan edilebilecek olan sarfiyatları köşesine taşıdı.
Karabıyık’ın yazısı şöyle:
“Elde ettikleri gelirleri üzerinden yıllık beyanname verecek vatandaşlar, bir yandan beyannameye yazabilecekleri masraflar da yapıyor… Yapılan masrafların gelirden düşülebilmesi için belgelenmesi de gerekiyor. Masraf yapmasına karşın dokümanı elinde olmayan vatandaşların ‘2022 tarihli belge’ edinmek için artık sayılı günleri, 1.5 ayı kaldı. Beyannameye yazılan masraf dokümanları, gelirden düşüldüğünden vatandaşın daha az vergi ödemesini de sağlıyor. Yeni yılla birlikte milyonlarca kişi 2022’de elde ettikleri gelirleri üzerinden beyanname verecek, vergi ödeyecek. İşletmeler zati yıl içinde aylık, üç aylık beyanname vermekle yükümlüler… Ve yeni yılda 2022 geliri üzerinden verecekleri yıllık beyannameleri için gerekli dokümanlar da; profesyonel ellerde, mali müşavirler ve muhasebe çalışanları aracılığıyla hazırlanıyor.
BELGELERİNİZİ GÖZDEN GEÇİRİN
Yılda bir kere gelir beyanında bulunan vatandaşlar içinse süreç daha kritik. Kira geliri elde eden mülk sahipleri, gayrimenkul-hisse satışından ötürü beyanname verecek bireyler… Beyana tabi fiyat, kâr hissesi, faiz geliri elde edenler… Çoğunlukla profesyonel takviye almadan şahsen elden/elektronik beyannameyle Maliye’ye beyanda bulunuyorlar. Vergiye tabi gelir elde eden vatandaşlar için vergi ayı-mart ayı geldiğinde, 2022 tarihli masraf dokümanlarını beyannamelerine yazarak daha az vergi ödeyebileceklerinden şimdiden yaptıkları masraflarının evraklarının kendilerinde olup olmadığını gözden geçirmelerinde fayda var.
EĞİTİM VE SIHHAT MASRAFLARI
Mart ayı geldiğinde; 2022 karlarını Maliye’ye bildirecek vatandaşlar birebir vakitte 2022 tarihli eğitim ve sıhhat masraflarını gelirlerinden düşüp daha az vergi ödeme imkanına sahipler. Beyannamede (varsa) istisna ve sarfiyatlar çıkardan düşülüyor öncelikle. Akabinde beyannamenin indirimler kısmına eğitim ve sıhhat masrafları yazılıp daha az vergi hesaplanabiliyor. Özel okullara, özel hastanelere ödenen ya da hayat ve sıhhat sigortası için ödenen meblağlar maddede yer alan hudutlar dahilinde vergiye tabi gelirden düşülebiliyor. Hasebiyle bu masraflara ilişkin dokümanları ödeme yapmasına karşın şimdi temin edemeyenler ilgili kurumlardan bu masraflarına ait evrakları edinerek dosyalamalarında fayda var. Eğitim ve sıhhat harcamaları beyan edilecek gelirin (İstisna ve masraf düşülmüş gelir) yüzde 10’uyla, sigorta poliçeleri yüzde 15’iyle hudutlu. Ödemeyi yapanın şahsına, eşine ve küçük çocuklarına ilişkin birikim priminin alındığı hayat sigortalarına ödenen primlerin yüzde 50’si ile, mevt, kaza, hastalık, sıhhat, engellilik, analık, doğum ve tahsil üzere şahıs sigorta primlerinin yüzde 100’ü dikkate alınıyor. İndirim konusu yapılacak primlerin toplamı, beyan edilen gelirin yüzde 15’ini ve minimum fiyatın yıllık meblağını da aşamıyor. (2022 yılı minimum fiyatının yıllık brüt tutan 68 bin 850 TL)
KİRA GELİRİ OLANLAR
Kira gelirlerine özel, gelirden düşülebilecek ‘belgesiz gider’ imkânı da var. Konut yahut işyeri kira geliri elde edenler, gelirlerinin yüzde 15’ni gelirlerinden düşebiliyor. Evraksız (götürü) masraf, gelirden düşüldükten sonra ayrıyeten beyannamenin ‘indirimler’ satırlarına (varsa) bağış, eğitim ve sıhhat masrafları da yazılıp, kalan meblağ üzerinden (daha az) vergi hesaplanabiliyor.
Belgesiz götürü sarfiyat yerine, dokümanlı gerçek masrafların kira gelirlerinden düşülmesi de tercih edilebilir. Evraklı gerçek sarfiyatı tercih eden mülk sahiplerinin kelam konusu dokümanları beş yıl boyunca saklamaları ve muhtemel vergi incelemelerinde yetkililere ibraz etmesi de gerekiyor.
İŞTE BEYANNAMEYE YAZILACAKLAR
Kira geliri elde edenlerin, gerçek masraf olarak beyannameye yazabilecekleri masraflar:
* Kiraya verilen gayrimenkul için borçlanılan kredinin (2022’de ödenen) faizleri gelirden düşülebilir.
* Kiraya verilen taşınmazla ilgili sigorta sarfiyatları gelirden düşülebilir.
* Emlak vergisi de dâhil olmak üzere taşınmazla ilgili olarak ödenen vergi, fotoğraf, harç ve şerefiyelerle belediyelere ödenen harcamalara katılma hisseleri sarfiyat yazılabilir.
* Amortisman masrafları, kiraya verilen gayrimenkul için ödenen aydınlatma, ısıtma, su ve asansör sarfiyatları, tamirat, yönetim sarfiyatları, mukaveleye, kanuna yahut ilama istinaden ödenen ziyan, ziyan ve tazminatlar da gelirden düşebiliyor. 2022 yılı gelirlerinin Maliye’ye beyan periyodunda, beyanname verirken dikkat edilmesi gereken öbür kritik noktaları detaylı olarak ayrıyeten ele alacağız.”