Çocuk Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Elif Dağlı, bu yıl üçlü, hatta dörtlü virüs enfeksiyonları nedeniyle çocuklarda daha şiddetli bulgularla kendini gösteren teneffüs yolu enfeksiyonlarının görüldüğünü söyledi. Prof. Dr. Dağlı, “İnfluenza A yani halk ortasında domuz gribi olarak bilinen virüs, bu yıl 2009 yılındakinden çok daha şiddetli ve yaygın seyrediyor. Üstelik buna, RSV ve diğer virüsler de eşlik edebiliyor. Bu yıl ABD’de yapılan bir çalışmayla influenzanın RSV ile ‘işbirliği’ yapıp bağışıklık sistemini adeta kandırdığı ve akciğerlerin en ücra köşelerine kadar ulaşabildiği gösterildi” dedi.
Bu yıl bilhassa pandemi devrinde doğan çocuklar başta olmak üzere çocukların virüs enfeksiyonlarından çok daha şiddetli etkilendiğini kaydeden Çocuk Göğüs Hastalıkları Uzmanı ve Sıhhate Evet Derneği Lideri Prof. Dr. Elif Dağlı, Türkiye’de şu anda halk ortasında domuz gribi olarak bilinen İnfluenza A’nın çok yaygın görüldüğünü, bunun yanı sıra bronşiolit ismi verilen teneffüs yolu enfeksiyonuna yol açan virüse çok sık rastlandığını, Aralık ayında da Covid’in yükselişe geçmesinin beklendiğini, münasebetiyle üçlü viral enfeksiyonların kapıda olduğunu söyledi. İnfluenza A’nın ülkemizde birinci görüldüğü 2009 yılındakinden çok daha yaygın seyrettiğine de dikkat çeken Prof. Dr. Dağlı, “ABD’de hastane yatakları büsbütün dolmuş durumda. Çocuk yatakları da bunların yüzde 30’unu oluşturuyor ki bu oran şimdiye kadar görülmemiş yükseklikte. Nedenine bakıldığı vakit da şu görülüyor, Kovid orada yine yükselmeye başladı. Ayrıyeten RSV dediğimiz küçük bebeklerde bronşiolit yapan virüs de çok arttı. Bunun üzerine İnfluenza A da eklenmiş durumda. 3 değişik mikrobun tıpkı anda artıyor olması, ‘Triplemi’ dediğimiz üçlü salgını düşündürüyor. ABD şu anda bundan çok korkuyor. Bizde de olabilir mi? Kovid şimdi çok yayılmadı lakin Aralıkta yükseleceği tarafında iddialar var. İnfluenza A ve RSV şu anda çok yaygın. Bilhassa çocuk hastalarımızda ikisinden biri çıkıyor, bazen ikisi bir ortada çıkıyor; hatta geçenlerde bir hastamda 4, birinde 3 virüs bir ortada gördük. Çocuk hastaneye yatışları bu nedenle artıyor” dedi.
Prof. Dr. Dağlı şu sözleri kullandı:
“RSV olağanda bronşiolit yapar. Astım atağına benzeyen hırıltılarla giden, ateş ve halsizlik bulguları veren bir tablodur. Öbür taraftan İnfluenza A da ülkemizde şu anda salgın durumunda. Günde en az birkaç olay görüyoruz. İnfluenza A’nın, RSV ile ‘iş mutabakatı yaptığını’ bilim insanları bir araştırma ile bunu gösterdiler. İnfluenza A, RSV’nin üst kılıfını kullanarak hücre içine daha rahat giriyor. Bağışıklık sistemi İnfluenza’yı tanıdığı için içeri almıyor lakin virüs, RSV’yi kullanarak bunu başarıyor. Üstelik influenza olağanda yalnızca üst teneffüs yollarına yerleşebilirken, bu sayede akciğerin çok ücra köşelerine girebilen RSV’nin bu özelliğini kullanarak daha aşağılara inebiliyor ve zatürre yapabilme kapasitesine erişiyor. İnfluenza A’nın RSV ile birebir hastada bulunmasına bu yıl birinci defa şahit oluyoruz. Türkiye’de de birçok hastamızda bunu buluyoruz. Bilim insanlarının en büyük tasası, şayet bu birliktelik devam ederse, bu virüs farklı bir virüs haline gelmeye başlayabilir; üçüncü bir virüs ortaya çıkabilir ve bu da eskisinden daha tehlikeli hale gelip daha uzun vadeli devam edebilecek salgınlara sebep olabilir.
Biz korkuyoruz ki şayet bunu şu anda denetim altına almazsak, bizde de ikili üçlü salgınlar ortaya çıkabilir. Şimdi Kovid çok yaygın değil, inşallah olmaz lakin olursa da bunlar birleşebilir.”
“Bu yıl birinci olarak pandamı periyodunun bebekleri etkilendi”
“Özellikle küçük çocuklarda 3-4 yaş altı kümede daha sık görüyoruz enfeksiyonları. Zira bu çocuklar pandemi sırasında konutta büyüdüler, bu mikropları daha evvelden bedenleri tanımadı. Mikroplar birinci evvel bu yuva çocuklarını yakaladı şimdilerde de grip aşısı olmamış daha büyük yaş çocuklara geldi sıra. Pandemi sırasında kapandık, pandemide açıldık, o sene aniden öbür mikroplar ortaya çıkmaya başladı; ne olacak derken bu yıl onun da üstüne çıktık daha şiddetlendi enfeksiyonlar. Bu bu türlü devam edemez, zira hiçbir sistem baş edemez bu yükle. Önlemek zorundayız, tedavi etmekle bitmiyor çünkü”
“Okullar salgın cenneti üzere oldu”
“Okullar maalesef salgın cenneti üzere oldu. Hasta çocuğunuzu okula göndermeyin, nedeni ne olursa olsun halsizliği, burun akıntısı vs varsa, düşük ateşli bile olsa yollamayın. Sonra öbür çocuklar hasta oluyor, gerisinden öğretmenler, derken bir kısır döngüye giriyor süreç” diyen Prof. Dr. Dağlı, “Kendi hastalarımdan biliyorum ki kimileri çok ağır geçiriyor ve biz de hastaneye yatış veriyoruz. Çocuk yatakları ile ilgili bu durum çok beklenmeyen bir şey. Olağanda erişkin yatakları dolu olur. Kovid’de de çok az çocuk hastaneye yattı. Artık olaylar aksine dönmeye başladı bu salgında. Buna ilaç yetişmiyor. Geçenlerde bir hastamda İnfluenza tespit ettik, ilaç bulamadık. Piyasada ilaç kalmamış. Elimizi yıkamadan yüzümüze dokunmamamız gerekiyor, değdiğimiz taban üzerinden mikropları ağız ve burun yoluyla bedene sokuyoruz. Kalabalık toplantılara muhakkak girmemek bu aylarda çok değerli. Yakın temasta bulunmamak gerekiyor. Maskeyi keşke çıkarmasaydık diyorum, zira maske bizi yalnızca Kovid’den değil, öbür mikroplardan da koruyordu. Bir öbür konu daha var, maalesef grip aşısını gereğince olmadık. Risk grubundakiler dışında isteyen aileler çocuklarına da grip aşısı yaptırabilirdi” (DHA)