Hazal Yalın
Rusya Güvenlik Kurulu Sekreteri, birkaç yıldır “Bay Siloviki” diye andığım Nikolay Patruşev’in 10 Ocak’ta Rusya’nın en itibarlı haftalık haber-yorum mecmuası Argumentı i Faktı’ya verdiği mülakat, Putin’in tarihi konuşmaları kadar değer taşıyor. Mülakatın tamamını yayınlandığı gün çevirmiştim ve bugün yorumsuz olarak sunmayı planlıyordum; lakin Emre Köse benden erken davrandı. Bu nedenle kendi çevirimden muhakkak başlı birtakım kısımları aktarmakla yetineceğim. Okurun dikkatini dört noktaya çekmek gerek. Birincisi: Patruşev emperyalizm konusunda bütünüyle sol bir jargon kullanıyor ve itiraf etmeliyim ki bunu ustalıkla yapıyor. Bu, Sovyet yönetme kültürünün devamı sayılmalı, ancak o denli saymak yetmez; bu birebir vakitte hibrit bir siyasi kültüre de işaret ediyor. İkincisi: bu hibrit siyasi kültür bütünüyle antikapitalist değil, daha çok (bunu ısrarla vurguluyorum) yeni tip bir NEP angajmanını yansıtıyor. Fakat Patruşev (ve Kremlin), “özel sermayenin de yetkililer üzere ülkenin uzun vadeli gelişmesini düşünmesi” talebinin, yani özel sermayeden millicilik beklemenin anlamsız olduğunu bilir, meğerki devlet bağımsızlığını koruyan bir demir yumruk olarak özel sermayenin üzerinde konumlanmasın. Üçüncüsü: Patruşev iktisadi egemenlik üzerinde uzun uzadıya duruyor; bunun milletlerarası boyutu üzerine yaptığı vurgu, dışişleri bakanlığının daha mayıs ayında Rusya’nın ayrılabileceği mutabakatlar ortasında DTÖ’yü de saymasıyla ilişkilendirilmeli. Dördüncüsü: Patruşev, Ukrayna’da denazifikasyon ve demilitarizasyon maksatlarının altını tekraren çizmişti, bu kere da birebir noktada. Dahası Patruşev, daha haziran ayında Ukrayna’nın devletliğinin tartışmaya açılabileceğini de söylemişti. Patruşev’in AiF mülakatı, bu manada, Ukrayna’da birleşik ordu kümesinin tekrar yapılandırılmasına yönelik Savunma Bakanlığı kararıyla birlikte değerlendirilmeli.
‘Ankara iki alanda birden oynuyor’
Ankara hem Ukrayna’ya silah veriyor hem de Ukrayna’nın Rusya ile ilerideki görüşmelerinde tarafsız bir arabulucu rolüne soyunuyor. … Ne Türkiye’nin Washington Büyükelçiliği ne de Ukrayna Savunma Bakanlığı Foreign Policy’nin [misket bombalarıyla ilgili sorusuna] karşılık verdiler. Fakat RİA’nın Türkiye Cumhurbaşkanlığı yönetiminden bir kaynağı Amerikan mecmuasının haberini dezenformasyon olarak niteledi. …
Rusya ombudsmanı Tatyana Moskalkova da çarşamba günü Ankara’da yapılan 21’inci Yüzyılda İnsan Haklarının Geleceği bahisli milletlerarası konferansta, TBMM Lideri Mustafa Şentop’a tansiyonun tırmanmasından kaçınmak için Ukrayna’ya silah sevkiyatına son vermeleri ricasıyla müracaatta bulunduğunu söyledi. Moskalkova’nın kelamları, Şentop’un Ukrayna’da ateşkesin zaruretiyle ilgili açıklamasına karşılıktı. … (M. Belenkaya / Kommersant, 12 Ocak)
‘Türkiye Ukrayna’ya misket bombası gönderiyor’
Foreign Policy’nin ABD ve Türkiye’deki kaynaklarına dayanarak verdiği habere nazaran Türkiye 2022 kasımından beri Ukrayna’ya “çift emelli geliştirilmiş askeri mühimmat” (DPICM) gönderiyor.
Haberde, zırhlılara ve insan gücüne karşı çabada tesirli bir araç sayılan bu Amerikan mühimmatlarının soğuk savaşta ABD ile ortak mutabakat muahedesi uyarınca Türkiye’de üretildiği söz ediliyor.
Kiev Washington’dan ısrarla bu mühimmatlardan göndermesini istemiş fakat ABD kanunları uyarınca DPICM ihracatının yasadışı sayılması yüzünden retle karşılaşmıştı.
Foreign Policy’nin bir kaynağı şöyle diyor: “ABD’nin Ukrayna’ya misket bombası göndermeyi reddetmesinden sonra Türkiye Ukraynalıların bunu alabileceği tek ülke haline geldi.”
Aynı kaynak, bu durumun, “Türkiye kimi açılardan Rusya ile yakınlaşmakta olsa bile askeri manada Ukrayna’nın sahiden değerli bir müttefiki haline geldiğine” tanıklık ettiğini de eklemiş. (İnterfaks, 11 Ocak)
‘Ukrayna’da NATO ile Rusya askeri olarak karşı karşıya’
Batılı siyasetçilerin kendi devletlerinde hayatı âlâ istikamette değiştirecek gücü ve imkânı yok, çünkü uzun vakittir bağımsız figürler olmaktan çıktılar. Her birinin gerisinde büyük iş âlemi, lobiciler, fonlar var. Bu olguları gizlemiyorlar bile. Daha yakınlarda yaşanmış örnekler var. Avrupa Parlamentosu’nun onlarca üyesinin Soros’a ilişkin organların denetimi altında bulunduğu ortaya çıktı; Avrupa Komitesi da Amerikalı, dünyadaki en büyük ilaç şirketlerinden birinin talimatıyla on milyarlarca dolarlık aşı alımı için bir dizi yolsuzluk şebekesi örgütledi. Belirli ki batıdaki gerçek iktidar kaynaklara sahip klanların ve ulusötesi şirketlerin elinde bulunuyor. …
Dünyadaki en büyük 500 şirketin toplam geliri 2021’de neredeyse 38 trilyon dolara ulaştı. Ulusötesi şirketlerin ana gövdesini karargâhları ABD’de buluna şirketler teşkil ediyor. Bunların geliri 16 trilyon doları, net kârları 1,8 trilyon doları buldu.
Bir dizi ulusötesi şirketin sermayesi dünyadaki iktisatların birçoklarının GSYH’nı aşıyor; bu şirketler tarafından daha fazla zenginleşmek için yaratılan fonlar ise insanlığı yönetmek için devletler üstü bir sistem rolüne soyunuyorlar. Soros’un fonu da “renkli devrimleri” planlamak ve hayata geçirmekte neredeyse temel bir dünya merkezi oldu. …
Esasen Amerikan devleti, ülkeyi yöneten ve dünyaya hükümran olmaya çalışan dev şirketleri için kapaktan diğer bir şey değil. Ulusötesi şirketler için ABD liderleri bile yalnızca çeneleri Trump üzere kapatılabilecek figüranlar. Öldürülen 4 Amerikan liderinin cinayetlerinde şirket izleri görülüyor. Amerikalıların gittikçe daha birçoklarının cumhuriyetçilerle demokratların demokrasiyle uzak yakın bağlantısı olmayan bir tiyatrodaki iki aktörden diğer bir şey olmadığını söylemeleri tesadüf değil.
Büyük şirketlerle iç içe geçmiş olan Amerikalı yetkililer ulusötesi şirketlerin, bu kapsamda askeri-sınai kompleksin menfaatlerine hizmet ediyorlar. Beyaz Saray’ın tezli dış siyaseti, NATO’nun dizginsiz saldırganlığı, AUKUS askeri bloğunun ve başkalarının ortaya çıkışı da şirketlerin nüfuzunun izini taşıyor. 2023 Amerikan bütçe tasarısı, Washington’un kendi yurttaşlarının refahın aleyhine yeni savaşlar başlatma planlarının harika ispatı. Federal hükümetin 1,7 trilyon dolarlık planlanan toplam harcamalarının yarısı, 850 milyar dolardan fazlası savunmaya ayrılıyor. Yalnızca Ukrayna’daki askeri hareketlerin devamı ve çatışmanın uzatılması için 45 milyar ayrılması planlanıyor.
Bu da ABD ve yardakçıları geri dönülmez biçimde borca batarlarken oluyor. Amerikalıların devlet borcu 31 küsur trilyon dolara vardı. Britanya’nın borcu (2,4 trilyon sterlin) II’nci Dünya Savaşı’ndan beri azamî düzeyde ve GSYH’nın yüzde 101’ini buldu. Borcun GSYH’ya oranında rekor, 2,6 katla Japonya’nın elinde; bu ülkenin devlet borcu neredeyse 10 trilyon dolar. Fakat kendilerini dünyanın efendisi sayan bu ülkeler borçlarını ödemeye hiç de niyetli değiller.
Batı refaha ulaşmış ve sömürgelere el koymak yoluyla dünyanın efendisi olmuştu. Kendi sermayelerini diğer ülkelerden kaynak pompalamak yoluyla büyütmeyi tercih eden ulusötesi şirketler de bugün motamot o denli davranıyorlar. Bu bağlamda gezegenin halklarına kendi icat ettikleri ve milletlerarası hukukla ilgisi olmayan bir kurallar fikrini her halde dayatmak için kendilerine ilişkin olan kitlelerin beynini yıkama sistemini kullanıyorlar. …
Ulusötesi şirketler bir yandan direkt yabancı yatırımlarla yeni teknolojileri telkin ediyor, emek üretkenliğini artırıyorlar. Lakin halk bu sonuçlardan yararlanamıyor, çünkü şirketler her vakit monopoller haline gelerek yerli üreticiyi kalıcı olarak devre dışı bırakıyorlar. Kârın temel kütlesi yurtdışına çıkarılarak ülke kendi ulusal refahını büyütme imkânından yoksun bırakılıyor.
Bu sorunun tahlili için milli-hukuki düzenleme kâfi değil. Ulusötesi şirketlerin iktisadi faaliyetlerinin mevcut milletlerarası tüzel düzenlemesi bizatihi şirketlerin menfaatlerine nazaran ve onların direkt iştirakiyle şekillendirilmiş durumda. Bunun ülkelerin ulusal menfaatlerine nazaran değiştirilmesi torpidolanıyor.
…
Batıda ülkemiz için bir yer öngörülmüyor. Rusya, güçlü kaynaklara, muazzam bir toprağa, akıllı ve ülkesini, onun geleneklerini ve tarihini seven bağımsız insanlara sahip oluşuyla, bu bir avuç dünya yargıcını sinirlendiriyor.
Ulusötesi şirketler Rusya’nın batı sermayesinin denetimi altındaki ülkelerle ortasındaki dünya görüşü ve ideolojik ihtilaflarından dolayı rahatsızlar. Şirketler, tüketim toplumunu zenginleştirmeyi ve geliştirmeyi hedefliyor. Rusya ise manevi-ahlaki bedellerle sosyal-iktisadi gelişme ortasında akılcıl bir alakayı savunuyor. …
[Sovyetler Birliği’nin dağılması ABD ve müttefiklerini nasıl etkiledi, sorusuna karşılık.] Bu, onları kanatlandırdı. Eski Sovyet coğrafyasında memleketler arası hukukun 15 yeni öznesi ortaya çıktı. Kuşkusuz Rusya Federasyonu hariç bunların hiçbiri tesir düzeyi itibariyle SSCB ile karşılaştırılamaz; Rusya ise asırlar boyunca hak ederek kazandığı memleketler arası otoritesini korudu, BM Güvenlik Konseyi’nin daimi üyesi, ulusal menfaatleri savunarak dünyada kıymetli bir rol oynuyor. Bu yüzden Rusya’yı bölmeye devam etmek ve nihayetinde onu dünya siyasi haritasından silmek, batılıların planları ortasında yerini koruyor. …
Ukrayna’daki olaylar Moskova ile Kiev ortasında bir çarpışma değil, NATO’nun, öncelikle de ABD ve Britanya’nın Rusya ile askeri karşı karşıya gelişidir. NATO danışmanları direkt çatışmadan korktukları için Ukraynalı gençleri kesinlikle bir mevte sürüklüyorlar. Rusya özel askeri harekât yardımıyla kendi bölgelerini işgalden kurtarıyor ve batının kardeş Ukrayna halkını yok etmeye yönelik kanlı deneyine de bir son vermek zorunda. …
Ukrayna vatandaşları batının onların eliyle Rusya’ya karşı savaştığını ne kadar çabuk anlarlarsa o kadar çok hayat esirgenir. Çokları bunu çoktan fark ettiler, fakat misilleme dehşetiyle söz etmekten çekiniyorlar. Batının planları ortasında kendi zenginleşmesine ve başka ihtiraslarına halel getirecekse kimsenin hayatını esirgemek yok. Bu bağlamda Amerikalılar, İngilizler ve öbür Avrupalılar sık sık güya uygarlığı barbarlığa karşı savunuyorlarmış yanılsamasını yaratıyorlar. …
El Düstur, Taliban, IŞİD üzere terörist örgütleri kendi maksatlarına ulaşmak için kendileri yarattılar, onlarla da kendileri çaba ettiler. Usame bin Laden üzere terörist önderlerini şov biçiminde tasfiye ederlerken yüzlerce yenisini de hazırladılar ve silahlandırdılar.
ABD’nin Afganistan’daki varlığının terörizmle çaba değil milyon dolarlık yolsuzluk şebekelerini yaratmak ve uyuşturucu üretimini kat kat artırmak için olduğu ortaya çıktı. Amerikalıların bu ülkeden ani çıkışının pek çok açıdan, kendilerinin değerlendirmesine nazaran Kiev’deki kukla rejiminin Rusya tersi aksiyonlara kalkışmaya yönelik hazırlığının muvaffakiyetle yürüdüğü Ukrayna’ya ağırlaşmak için olduğu da anlaşıldı. Bunu ABD Dışişleri Bakanı Blinken de teyit etti; bakan, Amerikan askerleri Afganistan’dan ayrılmamış olsalardı Washington’un Ukrayna’ya bu kadar kaynak ayıramayacağını söyledi. Ayrıyeten Afgan topraklarından çıkarılan askeri araçların bir kısmı Avrupa’ya taşınarak Avrupalıların Kiev rejimini militarize etmelerine imkân sağlandı. …
Ukrayna’da son yıllarda gemi azıya alan neonazi hatalılar kesinlikle cezalandırılacaklar. Lakin bunların en iğrençlerinin hamileri tarafından öbür ülkelerde, devlet darbelerinin örgütlenmesi ve sabotaj misyonlarının yerine getirilmesi üzere hareketlerde kullanmak hedefiyle kurtarılmak istenmeleri de muhtemel.
Bu işleyiş faşist Almanya’nın bozgunu periyodunda geliştirildi. 1945’ten sonra Amerikalılar, İngilizler ve onların denetimi altındaki Batı Alman yetkililer kendi işgal bölgelerinde denazifikasyonu tamamladıklarını açıkladılar, lakin cezadan kurtulmuş nazileri Federal Almanya silahlı kuvvetlerini, keza sosyalist kamp ülkelerine karşı saklı operasyonlar için Amerikan ve İngiliz istihbarat ağlarını kurmak için kullandılar.
1948’e kadar ABD stratejik hizmetler yönetimi ismini taşıyan CIA Abwehr’in ve Hitler Reich güvenlik teşkilatının eski mensuplarını yeni Alman saklı servisini kurmak için etkin formda kullandı. …
Okyanus ötesinin bilimi, insanları geride bıraktıkları karbon ölçüsüne nazaran değerlendirmeyi öneriyor. İnsanlığı tıpkı nazi bilim adamlarının “yüksek” ve “düşük” ırkları ayırmak için kriter arayışında kafataslarını ölçtüğü üzere ölçüyor ve sayıyorlar. …
Anglosaksonlar saplantılı bir biçimde milletlerarası toplumu bu kuruluşların ömrünü tükettiği ve artık onların kendi icat ettikleri kurallara nazaran yaşamak gerektiği kanısına yöneltmeye çalışıyorlar. Onların hegemonyasını kabul etmeyenlere “haydut devlet”, “terörist ülke” yahut “milli güvenliğe tehdit teşkil eden devlet” yaftasını yapıştırıyorlar. Bu bağlamda batı ülkeleri gittikçe kendilerinin azınlıkta kalmakta olduklarının, çünkü onlar tarafından uygulanan kuvvet ve tehdit stratejisinden dünyanın yorgun düştüğünün farkında değiller. …
Ülkemiz özünde, iktisadi egemenliğini kazanmak için güçlü, çağdaş, bağımsız bir iktisat yaratma yolunda yürüyor. Rusya’nın bütün kaynakları bunun içindir. Onları kullanmak için kültür gerekli; hazinelerimize karşı, yalnızca doğal değil maddi olmayan hazinelerimize karşı da ihtiyatlı ve esirgeyen bir tavır takınmak gerekli. Rusya iş dünyası ulusal odaklı olmalı. Özel sermayenin de yetkililer üzere ülkenin uzun vadeli gelişmesini düşünmesi gerekli. …
Rusya’nın yıkılmaz gücü temel itibariyle, hayata farklı bakışlara sahip, çokuluslu ve çok inançlı çalışkan insanlarımızda. Özgün ve kendimize has bir kültürümüzün olduğunu, bunun ne Avrupa, ne Asya, ne de “anti-batı” olduğunu anlamak değer taşıyor. Temel farkımız da aslında burada yatıyor. Rus insanı için nefret, tarifi gereği, birleştirici bir unsur olamaz. Nefretle dolu olanlar, bizi açıkça hasım olarak tanımlayan batıcılar. Lakin onlara da Vietnam’daki, Afganistan’daki, öteki ülkelerdeki başarısız askeri harekâtlarını hatırlatmak gerek. Bizimse yeni askeri tehditlerin ortaya çıktığı kurallarda Rusya’nın hasımlarının bizimle savaşmayı akıllarına bile getiremeyecekleri silahlı kuvvetlerimiz ve istihbarat teşkilatlarımız olmalı. (Argumentı i Faktı, 10 Ocak)