“Bir çeşit beyaz güve var,” diyor şair Mary Oliver, çok sevdiğim Güveler şiirinde. “Bilmiyorum, ne çeşit. Parıldıyor mayıs ortasında, tam da pembe terlik orkideleri çiçek açarken ormanda.”
Sonra dünyanın tahminen de hiçbir vakit kurtarılamayacağının farkına vararak, acıdan kelam ediyor kaçınılmaz bir biçimde: “Durduğumda, dayanılmaz oluyordu acı.” Bu türlü vakitlerde, kurtarabileceğim tek şeyin kendi küçük dünyam olduğunun farkına varıyor ve kendimi küçücük hissediyorum ben de.
Düşünüyorum da, tıpkı Mary Oliver üzere, tam da bu yüzden hiç durmuyorum tahminen de. Durup dinlendiğimde düşmeye başlıyorum. Kendimi bütün dünyanın yükünü omuzlarında taşıyan Atlas üzere hissediyorum. Haberleri okumak giderek daha fazla acı verdiği için kaçmak, öbür diyarlara gitmek istiyorum.
Bu şiir benim için bir sığınak oldu vakit içinde. Onu Türkçeye çevirebilmek için uzun saatler harcadım. Ormanda süzülen beyaz güvelerden kelam ettiği kısma geldiğimde ise gözlerim yaşlarla doldu her seferinde.
“Gölgelere girip çıkarak,” diye not aldım defterime, “ne kadar yaşayabiliyorlar sanki?” Okuduğum her makûs haberle birlikte, ben de gölgelere girip çıktığımı hissediyorum şimdilerde. Bu şiirin beni neden bu kadar etkilediğini ise bir türlü anlayamıyorum. Ya da neden onu çevirmek zorunda hissettiğimi… Tahminen de yalnızca onu sizinle paylaşmak içindi.
Ya da tahminen de onlardan birini gördüğüm içindi. Yıllar evvel, sonbaharın en hoş günlerinden birinde, bir This Is The Kit albümü açıp kanepeye kıvrıldığımda görmüştüm onu. Pencereye konmuş, kanatlarını açıp kapamış ve bana ilgiyle bakmıştı. Benim için sihirli ve keyifli bir andı. Ya da tahminen de yalnızca bir hayaldi.
Neden düş olmasın? Ne de olsa tekraren deneyimlediğim bir şey bu. This Is The Kit dinlerken uyuyakaldığımda bu türlü tuhaf düşler görüyorum daima. Kate Stables’ın güve kanatları kadar yumuşak vokali beni buralardan alıp uzaklara götürüyor.
YEŞİL KANATLI, BÜYÜLÜ, KOCAMAN LUNA GÜVELERİ…
Ben de bir güveye dönüşüyorum bu türlü vakitlerde, öbür dünyalara uçuyorum. Stables’ı dinlemek bana çok kırılgan fakat bir o kadar da güç veren bir tecrübe üzere geliyor. Bilhassa de Bashed Out albümünü ve nefis kapağını çok seviyorum.
Stables’ın kendisi ise bana beyaz güveleri değil, Amerikan ay güvelerini hatırlatıyor. Hani ay ışığını yanında taşıdığı ve karanlık patikalara serperek insanların yolunu aydınlattığı söylenen o yeşil kanatlı, büyülü, kocaman luna güvelerini… Zira onu dinlemek, bana gökyüzünün ışığını taşıyor.
Luna güvelerini düşünmek bile beni âlâ hissettiriyor zira onların dönüşümün sembolü olduğunu yeterli biliyorum. Hem toplumsal hem de ferdî bir dönüşümün mümkün olduğuna inanmaya başlıyorum yine. Bu denli berbatlığa rağmen manalı ve hoş bir hayat sürmenin mümkün olabildiğine.
Onları düşündüğümde, yeni başlangıçların ve hayat döngülerinin büyüleyiciliği aklıma geliyor. Yalnızca bir hafta yaşıyorlar, tek hedeflerinin üremek olduğu söyleniyor, hatta hiç yemek yemedikleri için ağızları bile yok. Lakin bana o denli geliyor ki, yemek yememeleri beslenmedikleri manasına gelmiyor.
Bence luna güveleri, ay ışığından ve folk müziklerinden besleniyor. Tıpkı bazen benim yaptığım üzere. Onları düşünürken bir karar alıyorum: Kendi kendime, günün birinde içlerinden bir tanesi yine düşüme girecek olursa, karanlıkta bana kılavuzluk etsin diye onu yanıma alacağımı ve daima cebimde taşıyacağımı söylüyorum.
Güneşli bir sonbahar akşamüzeri, tekrar bir This Is The Kit albümüyle kanepeye gömülüyorum artık. Bu kere çok yakın vakitte yayımladıkları Live at The Minack Theatre isimli konser kaydını dinliyorum.
Bu benim için birinci dinleyişte aşk oluyor. Dünyada olup biten her şeye hassas, ayakları yere basan, bir o kadar da hayalperest bir müzik bu. Orada olmak, müziklere eşlik eden topluluğun bir kesimi olmak istiyorum. Derken kendimi büsbütün müziğe bırakıyorum ve onun beni alıp uzak kuzey ormanlarına götürmesine müsaade veriyorum.
“Bazen,” diye bitiyor Mary Oliver’ın ‘Güveler’ şiiri, “geceleri kayarak terlik orkidelerinin yapraklarından içeri, şafak sökene dek hareketsiz yatıyorlar orada… O bal dolu karanlık odalarda.”
Peki ya Kate Stables’ın bal rengi folk müziklerine ne demeli? Biliyorum, hiçbir vakit dünyayı kurtaramazlar ancak tekrar de kendi küçük dünyamızın kahramanları olmamıza yardım edebilirler tahminen.